Nene Hankua e mire
Nė Fterrė shkolla shqipe ėshtė hapur pėr hėrė tė parė nė tetor 1916. Por, vetėm nė vitin shkollor 1926-1927, shkuan pėr herė tė parė nė klasėn e parė tė shkollės filore tė Fterrės edhe disa vajza tė vogla. Midis tyre edhe Hanko Zania. Bashkė ishin edhe Hake Mate, Daro Zani, Mehmedi Hizmo, Hase Gjonika e tė tjera. Sidoqoftė, ky ishte njė sukses. Pėr herė tė parė ato shkonin nė shkollėn e gjuhės shqipe nė Fterrė, pavarėsisht, se jo pak gra kishin shkuar pėr tė falur e pėr tė mėsuar tė faleshin ne xhami nė gjuhėn turqisht.
Kėmbėnguljen, pėr tu ulur nė bangon e klasės sė parė Hankua e vogėl, e pati i ati i saj, Fetahu, qė, siē tregon Hulėsiu, kishte mbaruar shkollėn nė Janinė dhe qė pėr vitė tė tėra punoi dhe si hoxhė. Si mėsues pati xhaxhain e saj, Neimin e mirėnjohur. Vajtja e kėtyre vajzave nė shkollė qe njė ngjarje jo e vogėl pėr Fterrėn dhe pėr tė gjithė nxėnėsit fterjotė. Nė klasė me kėto vajza ishte dallohej dhe Mehmet Dusha. Nėnė Hankua mėsoi tė shkruante bukur. Mėsues Neimi ishte shumė i kujdesshėm pėr ti detyruar nxėnėsit qė tė mėsonin tė shkruanin qartė e mirė ēdo shkronjė.
Por nėnė Hankua mbahet mėnd nė Fterrė dhe si njė grua e rregulltė, njė bashkėshortė e denj e Sulo Lames, qė nė Fterrė ka lėnė emėr tė vėēantė, si njeri perėndie, si punėtor i madh, si njeri i drejtė. Nėnė Hankua, njė grua e urtė, dinte tė bėnte dhe punė dore. Punonte shumė mirė nė argali qilima tė bukur e me fantazi, qė i gjėn nė shtėpitė e fėmijėve tė saj. U bė dhe njė nėnė e mirė qė rriti fėmijė tė mirė. Madje Nėnė Hankua tani ėshtė dhe njė gjyshe e dhėmshur pėr nipėrit e mbesat e saj, pėr fėmijtė e fėmijėvė, qė i ka si mjaltin e mjaltit. Nėnė Hankua ndikoi shumė dhe pėr ta dėrguar nė shkollė Hulėsiun, djalin e madh tyė saj, pavarėsisht se dikush i thoshte qė ta mbante me punėt e bujqėsisė nė Fterrė. Edhe Beraten, njė nga bijat e saj, e bėri mėsuese..
Nėnė Hankua, - siē shkruan nė njė matėrial tė dėrguar praėn Gazetės Fterra jonė, mbesa e saj Arta, vajza e Hulėsiut dhe Manxuranės, - ishte ajo qė vuri re pėrgatitjen e saj qė nė moshėn 6 vjeēare, nė kopshtin e fėmijėve nė Vlorė. Prandaj nė Fterrė i kėrkuan mėsues Tenos, qė ta rregjistronte Artėn, qė nė moshėn gjashtė vjeēe, nė klasėn e parė, kur ende tė tjerėt shkonin nė shtatė vjeē nė shkollė. Nėnė Hankua ishte e kujdesėshmė qė fėmijtė tė mos lodheshin me punė tė rėnda fizike. Unė,- vijon mė tej,- Arta, nga Gjyshe Hankua, kam pėrfituar shumė nga shkolla e jetės sė saj. Nė dėgjonim me gojė hapur Gjyshen kur na tregonte vjershat e Isuf Avrecit. Na bėnte pėrshtypje kujtesa e saj, qė nuk gabonte nė gjithė ato vargje qė i thoshte pėrmėndėsh pa bėrė asnjė gabim. Gjyshja ime ruante gjakftohtėsinė dhe nė rastė tė vėshtira. Kėshtu, e tillė u tregua ajo, dhe kur i thanė se djalin ia kishin goditur, sigurisht pa dashje, me gurė nė kokė. Kur ndodh hatajet, -tha Nėnė Hankua,- nuk ka pse tė ndėrrojmė fjalė. Tani qė kanė kaluar shumė vjėt, Nėnė Xhikua i thotė me shaka: duket qė djali im u shėnua qė atėhėre se do mirrtė Manxuranėn pėr nuse.
Duke shkruar kėto rreshta pėr gjyshe Hankon, e mbyll Arta materialin,- them se i lumtur ėshtė ai qė ēmon drejt dashurinė e pakursyer dhe vlerat e njerėzve tė thjeshtė, siē ėshtė dhe Nėnė Hankua jonė. Ne pėrpiqemi tia shpėrblejmė dashurinė e saj, me pėrkujdesje dhe respekt e nderim, sot e mot.
Korresp. i GazetėsFterra jonė.